Đánh giá đầy đủ và chi tiết nguy cơ huyết khối tĩnh mạch trước khi thực hiện phẫu thuật để có phương án thực hiện và dự phòng phù hợp.

Căn cứ vào các yếu tố thực thể theo thang điểm: 1. Tuổi 0 - 40: 0 41 - 60: 1 61 - 74: 2 >75: 3 2. Tiêu chí lâm sàng trong 1 tháng vừa qua: 1 điểm cho mỗi tiêu chí - Dự kiến thực hiện phẫu thuật nhỏ (dưới 45 phút, kể cả thời gian gây mê) - Phẫu thuật lớn (hơn 45 phút) trong 1 tháng trước - Giãn tĩnh mạch có thể nhìn thấy - Tiền sử bệnh viêm ruột (ví dụ, bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng) - Sưng chân (hiện tại), bao gồm phù nề rỗ ở bất kỳ mức độ nào, mất định nghĩa về các điểm nổi bật của xương, tĩnh mạch chân bị che khuất hoặc vết lõm ở chân khi tháo vớ ra - BMI > 25 kg/m^2 - Nhồi máu cơ tim - Suy tim - Nhiễm trùng nghiêm trọng (cần nhập viện và dùng kháng sinh tiêm tĩnh mạch để điều trị) - Nằm liệt giườngΔ, giới hạn chuyển động <72h 3. Yếu tố nguy cơ trong 1 tháng vừa qua¶: 1 điểm cho mỗi nguy cơ - BMI > 40 kg/m^2 - Hút thuốc/cần sa/vape - Bệnh đái tháo đường cần sử dụng insulin - Hóa trị, bao gồm các liệu pháp hóa trị cho bệnh (vd: methotrexat cho viêm khớp dạng thấp, hydroxyurea cho tăng tiểu cầu tiên phát) - Được thực hiện truyền máu - Thời gian phẫu thuật hơn 2 giờ (kể cả thời gian gây mê)* 4. Riêng đối với nữ giới**: 1 điểm cho mỗi tiêu chí - Việc sử dụng biện pháp tránh thai hoặc liệu pháp thay thế hormone hiện tại - Mang thai hoặc sinh con trong tháng trước - Tiền sử trẻ sơ sinh chết non không rõ nguyên nhân, sảy thai tự nhiên tái diễn (3 lần trở lên), sinh non bị nhiễm độc máu hoặc trẻ sơ sinh chậm phát triển 5. Tiêu chí lâm sàng: 2 điểm cho mỗi tiêu chí - Đại phẫu đã lên kế hoạch (bao gồm nội soi ổ bụng và nội soi khớp) kéo dài trên 45 phút (bao gồm cả thời gian gây mê)* - Chân bị cố định, không vận động trong 1 tháng trước (vd bó bột) - Có đặt ống thông mạch máu (PICC) ở cổ hoặc ngực trong tháng trước - Nằm liệt giườngΔ trong 72 giờ trở lên 6. Tiêu chí di truyền: tiền sử gia đình dễ đông máu (đánh giá 3 đời): 3 7. Tiêu chí lâm sàng: 5 điểm cho mỗi tiêu chí - Gãy xương hông, xương chậu hoặc chân - Chấn thương nghiêm trọng (vd: tai nạn gây gãy nhiều xương) - Tổn thương tủy sống dẫn đến bại liệt - Đột quỵ 8. Tiêu chí về số lượng - Số bệnh phổi mắc kèm: 1 × số lượng - Số bệnh hiểm nghèo mắc phải: 2 × số lượng - Số đợt hình thành cục máu đông (DVT, PE, SVT…): 3 × số đợt - Tần số xét nghiệm người bệnh hoặc gia đình dương tính với tăng nguy cơ hình thành cục máu đông***: 3 × số lượng - Số khớp háng, gối cần thay thế (tính theo từng bên): 5 × số lượng *: Không tính điểm nếu đây là thủ thuật thay thế khớp háng hoặc gối **: Không tính điểm với nam giới ***: Đánh giá (+) nếu dương tính với: Yếu tố di truyền (di truyền): Kháng yếu tố V Leiden/protein C hoạt hóa, thiếu antitrombin III, thiếu protein C và protein S, rối loạn fibrinogen máu, đột biến protrombin 20210A. Các yếu tố mắc phải: thuốc chống đông lupus, kháng thể kháng phospholipid, rối loạn tăng sinh tủy [bao gồm tăng tiểu cầu], rối loạn hoạt hóa plasminogen và plasmin, giảm tiểu cầu do heparin, hội chứng tăng độ nhớt và homocysteine máu. Nhiễm HIV là bệnh tăng đông máu mắc phải.

Tính tổng điểm và tra cứu theo bảng: Điểm Kết luận nguy cơ huyết khối tĩnh mạch 0: Nguy cơ rất thấp, <0,5% 1 đến 2: Nguy cơ thấp, 1,5% 3 đến 4: Nguy cơ trung bình, 3% 5 đến 100: Nguy cơ cao, ≥6%

*Mô hình thang điểm Caprini có thể sử dụng đánh giá phẫu thuật tổng quát, phẫu thuật vùng bụng-xương chậu, phẫu thuật giảm cân, phẫu thuật mạch máu, phẫu thuật thẩm mỹ và phẫu thuật phục hồi. Nên tham khảo thêm tài liệu chuyên môn với các loại phẫu thuật khác (ví dụ: phẫu thuật chỉnh hình, phẫu thuật ung thư). ¶ Những yếu tố nguy cơ khác này chưa được thử nghiệm trong các nghiên cứu thẩm định nhưng đã được chứng minh trong tài liệu có liên quan đến huyết khối. Δ Khả năng di chuyển bị hạn chế (liệt giường) được định nghĩa như sau: người bệnh không thể đi lại liên tục trên 9m.

1. Cronin M, Dengler N, Krauss ES, et al. Completion of the Updated Caprini Risk Assessment Model (2013 Version). Clin Appl Thromb Hemost 2019; 25:1. 2. Gould MK, Garcia DA, Wren SM, et al. Prevention of VTE in nonorthopedic surgical patients: antithrombotic therapy and prevention of thrombosis, 9th ed: American College of Chest Physicians evidence-based clinical practical guidelines. Chest 2012; 141:e227S.